Boże Narodzenie w tradycjach różnych kultur



Wszyscy znamy tradycyjne Święta Bożego Narodzenia obchodzone w polskich domach. Ale, czy wiemy, jak świętują je inne narody i wyznania?

Na początek czas oczekiwania na dzień Bożego Narodzenia – czyli Adwent. Aby ułatwić i uprzyjemnić ten używamy kalendarzy adwentowych. Taki kalendarz, to 24 okienka, z których każde oznacza kolejny dzień grudnia. A jak wygląda kalendarz adwentowy w tradycji protestanckiej? Mówi ksiądz Wojciech Rutkowski z parafii ewangelicko-augsburskiej w Radomiu:

Kalendarz ma 24 okienka, ma 24 czekoladki”. I kiedy wieczorem przeczytasz jeden fragment z pisma tego Możesz podejść wyjąć sobie tą czekoladkę i zjeść. To jest bardzo dziecięce, ale z drugiej strony to czegoś uczy. Są też oczywiście kalendarze dla dorosłych, ale już bez czekoladek, tylko na przykład z proponowanymi lekcjami biblijnymi na każdy wieczór. Żeby po prostu je przeczytać i zastanowić się nad tym.

Protestanci podobnie jak my obchodzą także pasterkę. Jednak nazywają ją jutrznią i obchodzą o świcie 25 grudnia.

A gdy nadchodzi Wigilia na katolickich stołach pojawiają się karp, pierogi, makutra czy łazanki z grzybami. O tradycyjnych, wigilijnych potrawach serwowanych na romskich stołach, mówi Adela Głowacka ze stowarzyszenia „ Romano Waśt”:

Oprócz takich potraw jak barszczyk, czy kapusta z grzybami, Cyganki przygotowują swoje własne dania. Takie jak „Pisod” wypełniony gotowanymi ziemniakami, „Bobalki” – to są bułeczki posypane makiem i polanym lekiem lub masłem, czy „Perquetto” to jest zupa podobna do gulaszowej. I tu jeszcze jest „Czegoja” wypełniana ziemniakami lub mielonym mięsem.

Zdecydowanie inaczej święta Bożego Narodzenia wyglądają w kościele Prawosławnym. Wyznawcy obchodzą je, zgodnie z kalendarzem juliańskim, to jest 13 dni po świętach katolików. W tym roku prawosławne Boże Narodzenie wypada 7 stycznia.

Wierni kościołów wschodnich świętują cztery dni. Pierwszego dnia świąt obchodzone jest narodzenie Jezusa w Betlejem – wtedy to odprawiana jest liturgia św. Bazylego Wielkiego. Drugiego czci się Najświętszą Maryję Pannę. Wyznawcy prawosławia świętują też w trzeci dzień –wspominają wówczas św. Stefana (Szczepana), pierwszego męczennika. Drugiego i trzeciego dnia świąt odprawiana jest liturgia św. Jana Złotoustego.
W cerkwi nie ma żłóbka, ubiera się jedynie choinki. Wierni adorują Ikonę Bożego Narodzenia, która wystawiona jest na środku świątyni.

Także tradycja przedchrześcijańska znała święto, które niemal do złudzenia przypomina Boże Narodzenie, bowiem rok obrzędowy dawnych Słowian rozpoczynał się 21 grudnia.
Celebrowano w ten sposób przesilenie zimowe i zwycięstwo dnia nad nocą, światła nad ciemnością. Nasi przodkowie radowali się, ponieważ od tego momentu dni stawały się dłuższe i cieplejsze. To był czas świętowania Szczodrych Godów, zwanych również jako Godowe Święto.
Pierwszym punktem obchodów był Szczodry Wieczór, który odbywał się w nocy z 21 na 22 grudnia. Spożywano wówczas 12 różnych potraw, które symbolizowały 12 miesięcy w roku. W tym dniu rozpoczynano również wróżby na kolejny rok. Bogiem, którego czczono w tym czasie, był Weles, opiekun bogactwa i magii. Ludzie w tym czasie dzielili się chlebem.

We wszystkich religiach istotnym jest przede wszystkim to, że ten czas, jest przede wszystkim radosnym, ciepłym świętem, które łączy wyznawców i daje im nową nadzieję.

Komentarze