Jeden z najwybitniejszych prozaików polskich Włodzimierz Odojewski będzie bohaterem kolejnego spotkania w Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli. W niedzielę, 24 marca Anna Spólna będzie rozmawiała z Magdaleną Rabizo-Birek, autorką monografii pisarza oraz z Katarzyną Posiadałą, jego wieloletnią przyjaciółką. Fragmenty utworów Odojewskiego przeczyta Stanisław Biczysko.
„Jeżeli nawet Boga nie ma, to jest pamięć. Może ludzka pamięć jest jakimś przejawem Boga. Może nawet ona sama jest Bogiem. Trzeba coś robić, żeby nie wygasła” – pisał Włodzimierz Odojewski w jednej z opowieści z tomu pod znamiennym tytułem „Zabezpieczanie śladów”. Twórczość zmarłego w 2016 roku pisarza w dużej mierze rozwija się wokół pamięci, i tę pamięć nieomalże absolutyzuje. Tematyka utworów Odojewskiego to niełatwe relacje polsko-ukraińskie, rozrachunek z literacką tradycją szlacheckiego dworu. Eksterminacja, bratobójcze walki, gwałty, rzezie, morderstwa – to wszystko, co dziś obejmuje wspólny, jakże łagodny termin „historia”, a co w rzeczywistości jest kalendarzem zbrodni polsko-ukraińskiego pogranicza. Zbrodni popełnianych przez obie strony konfliktu, barbarzyństwa wynikającego z niedojrzałości obu narodów. To książki niełatwe, często okrutne, niemal zawsze – bolesne. Jednocześnie to książki pisane doskonałym językiem.
Twórczość Włodzimierza Odojewskiego, jednego z największych polskich pisarzy, tłumaczonego na ponad 20 języków, będzie tematem spotkania, które odbędzie się we Wsoli w niedzielę, 24 marca. Dr hab. Anna Spólna z Muzeum Witolda Gombrowicza będzie rozmawiała z prof. Magdaleną Rabizo-Birek, autorką monografii „Między mitem a historią. Twórczość Włodzimierza Odojewskiego” oraz kustosz Katarzyną Posiadałą, radomianką, wieloletnią przyjaciółką pisarza. Rozmowę uzupełni lektura fragmentów utworów Odojewskiego w wykonaniu Stanisława Biczysko, aktora teatralnego i filmowego, radomianom znanego z ról w Teatrze Powszechnym (grał m.in. w spektaklu „Tancerz mecenasa Kraykowskiego”).
Spotkanie odbędzie się w niedzielę, 24 marca br. o godz. 16.30. Wstęp wolny.
Muzeum zapewnia bezpłatny dojazd z Radomia do Wsoli – zbiórka o godz. 15.50 na przystanku Chrobrego/Czysta (kierunek: Michałów). Powrót ok. 18.00.
Włodzimierz Odojewski (1930-2016) – jeden z najwybitniejszych polskich prozaików, dramatopisarz, autor słuchowisk radiowych, publicysta, laureat wielu nagród literackich. Debiutował w 1951 roku i na przestrzeni sześciu dziesięcioleci opublikował kilkadziesiąt książek, wielokrotnie nagradzanych i tłumaczonych na 20 języków. Ukarany za udział w wydarzeniach marca 1968 roku, wyemigrował do Niemiec Zachodnich, gdzie kierował działem kulturalno-literackim Radia Wolna Europa. W Polsce został objęty zakazem publikacji. W ostatnich latach życia przebywał w Domu Muzyka Seniora w Kątach pod Warszawą. Oskarżany o współpracę z SB w latach 60, odrzucał te zarzuty.
Odojewski był m.in. autorem „cyklu podolskiego”, na który składa się szereg opowiadań i dwie powieści, „Wyspa ocalenia” (1966) i „Zasypie wszystko, zawieje…” (1973), najwybitniejsze dokonanie pisarza. W swojej twórczości poruszał temat zbrodni katyńskiej, bratobójczych walk na Kresach wschodnich, ale także szereg wątków egzystencjalnych (jak przemijanie, miłość, przeznaczenie, pamięć). Wirtuoz pióra, wprowadzał do utworów technikę strumienia świadomości, elementy oniryczne, symbole i archetypy. Jego twórczość wiele zawdzięcza mitom romantycznym.
Dr hab. prof. UR Magdalena Rabizo-Birek – profesor nadzwyczajna Uniwersytetu Rzeszowskiego. Pracuje w Zakładzie Literatury Polskiej XX wieku Instytutu Filologii Polskiej. Autorka i redaktorka ponad 40 publikacji, w tym monografii naukowych, rozpraw, artykułów i recenzji. Do jej zainteresowań naukowych należą: literatura polska po roku 1939, literatura najnowsza, krytyka i życie literackie oraz artystyczne, związki literatury ze sztukami, problematyka historyczna i kulturowa w literaturze, tradycja romantyczna w literaturze współczesnej. Jest redaktor naczelną kwartalnika „Fraza”.
Zofia Katarzyna Posiadała – historyk sztuki. Od 1976 r. pracownik Muzeum Okręgowego, a następnie Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu. Przez około 30 lat pełniła funkcję kierownika działu sztuki. Autorka wielu wystaw i katalogów, m.in. „Bogurodzica”, „Secesja”, „Józef Brandt – uczniowie i przyjaciele”, „Jacek Malczewski (1854-1929)”, „Jacek i Rafał Malczewscy”. Interesuje się przede wszystkim sztuką polską przełomu XIX i XX wieku. Laureatka Radomskiej Nagrody Kulturalnej za 2004 r. i Nagrody św. Kazimierza za 2014 r. Przez wiele lat zaprzyjaźniona z Włodzimierzem Odojewskim i jego żoną Barbarą.
Dr hab. Anna Spólna – pracuje w Katedrze Filologii Polskiej Uniwersytetu-Technologiczno-Humanistycznego w Radomiu oraz w Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli. Autorka książek Nowe „Treny”? Polska poezja żałobna po II wojnie światowej a tradycja literacka (2007), Na skrzyżowaniu głosów. Szkice krytycznoliterackie (2012), Dialogi z Mickiewiczem. Aktualizacje tradycji romantycznej w nowej i najnowszej poezji polskiej (2017), kilkudziesięciu artykułów w książkach zbiorowych i czasopismach oraz licznych recenzji. Pod jej współredakcją ukazały się monografie Iwaszkiewicz w podróży (2013) i Gombrowicz z przodu i z tyłu (2015). Zasiadała w jury Nagrody Literackiej Miasta Radomia. Należy do redakcji „Radomskich Studiów Humanistycznych”. Do jej zainteresowań badawczych należy współczesna literatura polska, zwłaszcza poezja najnowsza i twórczość Witolda Gombrowicza. Zajmuje się także zagadnieniami tradycji kulturowej i socjologii życia literackiego.
Źródło: Muzeum im. Witolda Gombrowicza we Wsoli
