Pomnik powstańców odsłonięto na terenie II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Konopnickiej w Radomiu. To tam skrycie chowano żołnierzy straconych przez Rosjan.
– To ważny moment nie tylko dla społeczności naszej szkoły, ale dla całego Radomia. To miejsce prawie od zawsze było postrzegane jako miejsce skrytego pochówku powstańców styczniowych. Nareszcie jest upamiętnione. Wiemy, że w tym miejscu, kiedy budowano naszą szkołę w latach 64-65, sprawa wyszła na jak. Odkryto wtedy szczątki powstańców styczniowych, resztki umundurowania, szable oraz złote i srebrne monety z epoki. Szczątki prawdopodobnie ostatecznie zostały pochowane gdzieś na cmentarzy przy ul. Limanowskiego – tłumaczy Dariusz Żytnicki, dyrektor II Liceum Ogólnokształcącego w Radomiu.
Podczas uroczystości odsłonięcia pomnika zostały przypomniane sylwetki niektórych bohaterów, których nazwiska znalazły się na płycie umocowanej do kamienia-pomnika.
– Wiele lat temu rozpoczęliśmy działania zmierzającego do tego, żeby wreszcie na terenie liceum imienia Marii Konopnickiej stanął pomnik godny miejsca pochówku powstańców styczniowych. Gdy w 2005 roku rozpoczynaliśmy promowanie historii powstania styczniowego przyświecała nam idea, aby przekonać mieszkańców, władze miasta, żeby to miejsce, gdzie oni naprawdę spoczywają, wreszcie zostało upamiętnione w należyty sposób. Bardzo się cieszę, że możemy odsłonić kamień w miejscu, w którym spoczęli tak legendarni dowódcy powstania jak płk Zygmunt Chmieleński czy kpt. Matwiej Bezkiszkin Byli oni straceni w Radomiu, w większości byli grzebani właśnie na terenie liceum i nigdy nie ekshumowani – przypomina historyk Przemysław Bednarczyk.
– Legendarni dowódcy partyzanccy i szeregowi powstańcy straceni w Radomiu w latach 1863-1864 wreszcie mają pomnik w miejscu ich potajemnego pochówku. Na tablicy widnieją nazwiska polskich i rosyjskich bohaterów – dodaje Przemysław Bednarczyk.
Przy okazji odsłonięcia pomnika młodzież z II LO odczytała apel poległych, a grupa rekonstrukcji historycznej wykonała salwę honorową. Uroczystość uświetnił szkolny chór „Campanella”.
Przy II LO im. Marii Konopnickiej powstał również komitet społeczny, który zbiera pieniądze na renowację krzyża powstańczego przy ul. Warszawskiej.
– Zbieramy pieniądze i miasto też w tej kwestii działa. Chcemy, żeby to miejsce zostało poddane kompletnej renowacji. Żeby nasi przodkowie wiedzieli, że o nich pamiętamy – powiedział dyrektor Dariusz Żytnicki.