Archiwa tagu: stan wojenny

Wspomnienia Jana Rejczaka o grudniu ’81

Zatrzymania, internowania i chaos informacyjny – tak trzydzieści dziewięć lat temu wyglądała rzeczywistość w Polsce po tym, gdy wprowadzono stan wojenny. Wspomina Jan Rejczak – internowany w nocy z 13 na 14 grudnia 1981 roku w Radomiu

W Radomiu poprzedził go najdłuższy w historii PRL strajk okupacyjny, który miał miejsce na Wyższej Szkole Inżynierskiej. Powodem ogłoszenia strajku w dniu 17 października 1981 roku było m.in. faworyzowanie przez ówczesne władze profesora Michała Hebdy na stanowisko rektora uczelni. Chociaż, jak wspomina Jan Rejczak, wiceprzewodniczący zarządu regionu NZSS Solidarność w Radomiu, do nieporozumień dochodziło jeszcze przed `81 rokiem.

https://radioradom.pl/wp-content/uploads/2020/12/14.12.20-WSI-strajk-Jan-Rejczak-1.mp3?_=1

Po ogłoszeniu w Polsce stanu wojennego doszło do fali zatrzymań i internowań przywódców Solidarności oraz opozycjonistów, w tym związanych z Radomiem. W nocy z 13 na 14 grudnia 1981 roku zatrzymano m.in. Jana Rejczaka oraz Andrzeja Sobieraja.

https://radioradom.pl/wp-content/uploads/2020/12/14.12.20-WSI-strajk-Jan-Rejczak-2.mp3?_=2

W związku z działaniami ówczesnej władzy i wprowadzeniem stanu wojennego zdecydowano, żeby przerwać strajk na Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu, który okazał się najdłuższym strajkiem okupacyjnym w całej historii PRL.

Najdłuższy strajk okupacyjny w okresie PRL

Trzydzieści dziewięć lat temu w Radomiu zakończył najdłuższy strajk okupacyjny społeczności studenckiej i pracowników naukowych w okresie PRL. Powodem były decyzje i represje ówczesnej władzy

13 grudnia 1981 roku w Polsce ogłoszono stan wojenny. Jednocześnie był to koniec strajku, który trwał od 17 października tego samego roku w Wyższej Szkole Inżynierskiej w Radomiu. Na uczelni działały wówczas organizację sympatyzujące i współpracujące ze strukturami Solidarności.

Mówi jeden z uczestników strajku na WSI, Włodzimierz Dobrowolski.

https://radioradom.pl/wp-content/uploads/2020/12/14.12.20-WSI-strajk-Dobrowolski-1.mp3?_=3

Prawdziwym powodem do rozpoczęcia strajku było mianowanie przez ówczesne władze rektora Michała Hebdę bez wymaganych procedur oraz łamiąc porozumienie. Jednocześnie usunięto z Senatu uczelni przedstawicieli NSZZ Solidarność oraz Niezależnego Zrzeszenia Studentów.

– Sam pretekst był banalny – relacjonuje Dobrowolski.

https://radioradom.pl/wp-content/uploads/2020/12/14.12.20-WSI-strajk-Dobrowolski-2.mp3?_=4

Uczestnicy strajku, po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego, otrzymali ultimatum – opuszczenie murów uczelni lub pacyfikacja siłą. W nocy z 13 na 14 grudnia zostali aresztowani i internowani Jan Rejczak i Andrzej Sobieraj – związani z Radomiem przywódcy Solidarności. Po 49 dniach zakończono okupację WSI przez studentów i społeczność uczelni. Strajk w Radomiu, stał się najdłuższym strajkiem okupacyjnym w historii PRL.

Podziemna prasa z okresu stanu wojennego na radomskim śmietniku

Podziemne wydawnictwa Solidarności z okresu stanu wojennego znalazła mieszkanka Radomia w śmietniku na osiedlu Planty. Wyjątkową i historyczną prasę udało się ocalić

Dzięki czujności członków jednej z facebookowych grup, prasa trafiła w ręce Michała Musialika, który hobbystycznie prowadzi profil Dokumentalny Radom, zajmujący się popularyzowaniem historii Radomia.

– Są to dokumenty praktycznie już niedostępne poza bibliotekami cyfrowymi – mówi Michał Musialik.

https://radioradom.pl/wp-content/uploads/2020/11/3.11.20-Musialik-biuletyny-1.mp3?_=5

To tak zwane „bibuły” czyli prasa kolportowana w konspiracji i w obawie przed represjami ze strony władz PRL. Wśród znalezisk są artykuły działaczy opozycyjnych związanych z Radomiem.

https://radioradom.pl/wp-content/uploads/2020/11/3.11.20-popr-Musialik-biuletyny-2.mp3?_=6

Część artykułów, które udało się ocalić powstało w podziemnej pionkowskiej drukarni im. Jacka Jerza, jedynej radomskiej ofiary stanu wojennego, którego imię nosić będzie jedno z rond w Radomiu. Znalezisko, jak i wiele innych podobnych dokumentów można obejrzeć odwiedzając profil Dokumentalny Radom.