Nową siedzibą Mazowsza miałby być Radom – twierdzi Marek Suski, poseł PiS, nieoficjalnie wskazywany jako kandydat na marszałka nowego województwa. Prof. UW Paweł Swianiewicz nie kryje wątpliwości, co do zasadności tego pomysłu
Wraca temat podziału województwa mazowieckiego. Według zapowiedzi posła prawa i sprawiedliwości Marka Suskiego, partia rządząca czeka na złagodzenie pandemii, by przeprowadzić wybory do dwóch nowych sejmików. Nieoficjalnie to właśnie Marek Suski miałby stać się kandydatem na marszałka nowego województwa mazowieckiego ze stolicą w Radomiu. Wątpliwości, co do słuszności tego pomysłu, przedstawił profesor Uniwersytetu Warszawskiego Paweł Swianiewicz. Uważa on, że na tym podziale zyskałaby jedynie Warszawa.
Tego samego zdania jest obecny marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik. Zauważa, że propozycje partii rządzącej nie są oparte na badaniach, analizach czy konsultacjach społecznych. Powołując się na profesora Swianiewicza dodaje, że taki proces może doprowadzić do zapaści finansowej Mazowsza regionalnego.
Przebudowę wiaduktu w Radomiu powinien w całości sfinansować rząd – uważa marszałek województwa mazowieckiego. Adam Struzik odpowiedział tym samym na stanowisko radomskiej Rady Miejskiej, która zobowiązała prezydenta Radomia do napisania wniosku do marszałka Mazowsza o dotację na modernizację wiaduktu nad torami i przyszłym peronem kolejowym
Nie dofinansujemy przebudowy wiaduktu – powiedział marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik. Mowa o obiekcie łączącym ulicę Żeromskiego z Lubelską w Radomiu. To zadanie z dotacją z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych w wysokości 30 mln zł. Na realizację tego zadania potrzebne jest przynajmniej dwa razy tyle. Zdaniem marszałka kolejne dofinansowanie powinno także pochodzić ze Skarbu Państwa.
Przypomnijmy, przebudowa wiaduktu związana jest z obsługą pasażerów, którzy będą korzystać z radomskiego lotniska. To dlatego, że w okolicy ulic Lubelskiej i Żeromskiego ma powstać węzeł przesiadkowy na Sadków. Na rekonstrukcję obiektu miasto wnioskowało z funduszu o 75 mln zł i dostało o 45 mln zł mniej. To rząd powinien był dać od razu całą sumę – komentuje Struzik.
Dotacja dla Radomia z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych w wysokości 30 mln zł to największe dofinansowanie przyznane z tego programu na jeden projekt dla jednej gminy (więcej na ten temat znajduje jest tutaj).
Budżet Województwa Mazowieckiego na 2021 rok przyjęty. Ponad 1,2 mld na inwestycje, w tym najwięcej na służbę zdrowia. Jest już pozytywna opinia RIO
W przyszłym roku dochody Mazowsza, zgodnie z założeniami przyjętego budżetu, wyniosą blisko 3 miliardy 600 milionów złotych. Wydatki zaplanowano na poziomie ponad 3 miliardów 800 milionów złotych, z czego (1) miliard 200 milionów złotych to kwota, która przeznaczona zostanie na inwestycję. Adam Struzik, marszałek województwa mazowieckiego stwierdził, że to „ambitny budżet” i zapewnił jednocześnie, że szczególnie wysoki priorytet mają w nim zadania, związane z ochroną zdrowia.
Pandemia wymusza konieczność modernizacji szpitali, tak, aby zapobiegać rozprzestrzenianiu się wirusa COVID-19.
– Część z placówek służby zdrowia na Mazowszu trzeba doposażyć w niezbędny sprzęt diagnostyczny – wyjaśnia marszałek Struzik.
Z puli (1) miliarda 200 milionów złotych, 405 milionów to pieniądze na inwestycje w ochronie zdrowia. Na drugim miejscu w wydatkach na 2021 rok Mazowsza, znalazły się inwestycje drogowe, na które Samorząd Województwa Mazowieckiego zarezerwował 384 miliony złotych.
Projekt budżetu dla Mazowsza na 2021 rok uzyskał już pozytywna opinię Regionalnej Izby Obrachunkowej.
Wybrano najciekawsze inicjatywy realizowane przez mazowieckie gminy w ramach Mazowieckiego Instrumentu Aktywizacji Sołectw MAZOWSZE 2020. Nagrodami o łącznej wartości 55 tysięcy złotych wyróżnione zostały 24 sołectwa
Mazowiecki Instrument Aktywizacji Sołectwo to program wsparcia Samorządu Województwa Mazowieckiego dzięki któremu na terenie województwa realizowane są niewielkie inwestycje, ważne dla lokalnej społeczności.
– W tegorocznej edycji udział wzięły 264 gminy, które zgłosiły prawie dwa tysiące wniosków – mówi marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik
Wsparciem w ramach programu objęte zostały 1162 sołectwa. Na ten cel Samorząd Województwa Mazowieckiego przeznaczył blisko jedenaście i pół miliona złotych. Pomysłodawcami realizowanych inwestycji byli mieszkańcy poszczególnych sołectw.
Spośród wszystkich zrealizowanych inwestycji wyróżniono 24 sołectwa. Mówi członek zarządu Janina Ewa Orzełowska
Jurorzy uwagę zwracali przede wszystkim na zaangażowanie lokalnej społeczności i dodatkowe prace, realizowane w czynie społecznym. Łączna wartość przyznanych wyróżnień to kwota 55 tysięcy złotych. Lista nagrodzonych sołectw znajduje się na stronie Samorządu Województwa Mazowieckiego, pod adresem www.mazovia.pl.
Samorząd Województwa Mazowieckiego kupił nieruchomość, w której od wielu lat działa szydłowiecka filia Biblioteki Pedagogicznej w Radomiu. Zakupu, dzięki dobrej współpracy z władzami Szydłowca dokonano z 40-procentową bonifikatą
W środę, 2 grudnia akt notarialny podpisali marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik, wicemarszałek Rafał Rajkowski oraz burmistrz Szydłowca Artur Ludew.
– Będziemy kontynuowali działalność Biblioteki – zapewnia marszałek Struzik
W budynku filii na parterze mieści się wypożyczalnia. Na piętrze z kolei, czytelnia. Biblioteka w swoich zasobach posiada także czasopisma pedagogiczne, psychologiczne i popularnonaukowe oraz płyty, nuty i książki mówione.
– Budynek dzięki temu, że trafił w ręce Samorządu Województwa Mazowieckiego ma szansę stać się perełką Szydłowca – mówi burmistrz Szydłowca, Artur Ludew
Wsparcie Mazowsza dla dzieci z depresją. Startuje program, który ma pomóc mazowieckiej młodzieży w walce z zaburzeniami nastroju. Tysiące uczniów z mazowieckich placówek oświaty weźmie udział w programie, którego celem jest zapobieganie depresji wśród dzieci i młodzieży
Samorząd województwa mazowieckiego przeznaczył na realizację tego projektu 451 tysięcy złotych. Według badań, zaburzeń samopoczucia doświadczają już dzieci w wieku przedszkolny powyżej 2 i 3 roku życia. W grupie wiekowej 6-12 lat ilość chwiejnych stanów emocjonalnych jest znacznie większa. Depresja u dzieci i osób dojrzewających często występuję równolegle z innymi zaburzeniami afektywnymi między innymi stanami lękowymi. Statystyki mówią, że czynnik współwystępowania innych zaburzeń u małoletnich zdiagnozowanych na depresję, wynosi aż 75 procent. Dzieci i młodzież to grupa, która coraz częściej doświadcza zaburzeń emocjonalnych – mówi Adam Struzik, marszałek województwa mazowieckiego.
W zajęciach wezmą udział uczniowie szkół ponadpodstawowych z województwa mazowieckiego. Będą odbywać się w 15-25 osobowych grupach, a przeprowadzą je doświadczeni psychologowie, psychoterapeuci i psychiatrzy. Spotkania składają się z dwóch modułów. Pierwszy dotyczy depresji, drugi – samobójstw. W ramach programu uczniowie będą mogli skorzystać z pomocy specjalistów z zakresu zdrowia psychicznego i psychiatrii, informuje Struzik.
Realizacją programu zajmą się placówki medyczne na terenie całego województwa. W Radomiu działania edukacyjne projektu będą prowadzone przez Mazowiecki Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy. Program rozpoczyna się w listopadzie bieżącego roku i zakończy w czerwcu 2022 roku. W związku z pandemią COVID-19 spotkania mogą odbywać się online.
Nowe samochody, sprzęt i odzież ochronna. Ochotnicza Straż Pożarna z regionu zostanie doposażona
Radni Województwa Mazowieckiego zdecydowali o przekazaniu wsparcia finansowego na ten cel miastom i gminom. Dofinansowanie było możliwe w związku z powstaniem oszczędności i rezerwy w budżecie – mówi Adam Struzik, marszałek województwa mazowieckiego
Jak dodaje Struzik – przyznane gminom w ramach tego wsparcia środki finansowe pozwolą na zrealizowanie zakupu m.in. 17 nowych samochodów ratowniczo-gaśniczych,drobnego sprzętu i odzieży ochronnej dla jednostek OSP.
Władze Mazowsza są przeciwne podziałowi województwa mazowieckiego. Utworzenia dwóch nowych województw – warszawskiego i mazowieckiego – chce rząd Prawa i Sprawiedliwości
Wicemarszałek Mazowsza Rafał Rajkowski uważa, że to pomysł absurdalny, prawnie niedopuszczalny i destrukcyjny. Jego zdaniem taki podział będzie miał szereg negatywnych konsekwencji, a jedną z nich będzie drastyczny spadek dochodów dla ziemi mazowieckiej.
W wyborach samorządowych w 2018 r. zostało wybranych 51 radnych województwa. Gdyby doszło do podziału województwa, straciliby mandat. Jak zaznacza marszałek województwa Adam Struzik – Przerwanie kadencji radnych oznacza naruszenie Konstytucji, ustawy o samorządzie wojewódzkim, jak również naruszenie Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego. Takie pójście na skróty, bez konsultacji społecznych, bez referendum ogólnowojewódzkiego i zapytania wspólnoty mazowieckiej, czy zgadza się na podział Mazowsza na dwa województwa jest prawnie niedopuszczalne. Zarówno zarząd województwa, jak i większość radnych w sejmiku będzie konsekwentnie bronić konstytucyjnych praw, także na poziomie europejskim.
Lider biedy zamiast lidera rozwoju
Urząd marszałkowski przygotował szacunki dotyczące wyłączenia metropolii warszawskiej z Mazowsza. To stolica kraju generuje wysokie dochody regionu (aż 79 proc. wpływów z CIT zasilających budżet Mazowsza!). To tu znajduje się ponad 53 proc. firm – krajowych i zagranicznych, 22 proc. zlokalizowanych jest w powiatach sąsiadujących z Warszawą. Metropolia warszawska wytwarza dochody, dzięki którym możliwe jest utrzymanie instytucji kultury, szpitali, dróg czy połączeń kolejowych. Po wyłączeniu administracyjnym metropolii warszawskiej nowe województwo mazowieckie będzie miało dużą powierzchnię (86 proc. dotychczasowej) oraz diametralnie ograniczone dochody. Najważniejszy dochód województwa, czyli podatek CIT, wyniesie zaledwie 13 proc. obecnych wpływów z tego tytułu. Obecnie aż 87 proc. dochodów Mazowsza z CIT generuje stolica (79 proc.) i podwarszawskie powiaty (8,7 proc.).
Za tak drastycznym spadkiem dochodów nie idzie jednak analogiczna redukcja zadań i obowiązków. 58 wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych i spółek (szpitale, instytucje kultury, biblioteki, centra kształcenia, spółki kolejowe) ma swoją siedzibę w metropolii warszawskiej, a 59 w pozostałej części województwa. Wśród jednostek zlokalizowanych w Warszawie są instytucje, które mają charakter ogólnowojewódzki. Są to m.in. spółki Koleje Mazowieckie, Agencja Rozwoju Mazowsza, Mazowiecka Agencja Energetyczna czy Mazowieckie Fundusze Poręczeń Kredytowych i Pożyczkowych. To samo dotyczy instytucji i jednostek podległych wojewodzie. Dwa województwa to podwójna administracja: dwa urzędy wojewódzkie, dwa urzędy marszałkowskie, dwa sejmiki, podwójny zestaw podległych wojewodzie i marszałkowi służb, takich jak inspekcja transportu drogowego, straż pożarna, inspekcja handlowa, sanitarna, służby weterynaryjne, inspekcja ochrony środowiska. Stałe koszty administracyjne wzrosną o kilkaset milionów złotych.
Mazowsze bez wsparcia unijnego?
Pierwszym pretekstem podziału administracyjnego miała być troska o zachowanie po 2020 r. środków unijnych. Ten argument stracił już rację bytu. Od stycznia 2018 r. obowiązuje nowy podział statystyczny. Na potrzeby unijnych wyliczeń nasze województwo traktowane jest jako dwa NUTS-2: Warszawski stołeczny i Mazowiecki regionalny. Konsekwencją podziału administracyjnego będzie wstrzymanie programowania środków unijnych. Obecnie trwają zaawansowane prace nad perspektywą finansową UE 2021-2027. Mazowsze zabiega o kilka miliardów złotych. Podział administracyjny spowoduje opóźnienia, ale również realną groźbę utraty środków z UE dla Mazowsza i metropolii warszawskiej. Przestaną obowiązywać opracowane do tej pory dokumenty i ustalenia wynegocjowane z Komisją Europejską. Zmiana granic administracyjnych spowoduje konieczność wyrzucenia do kosza strategii i dokumentów planistycznych. Zachwiane będą struktury odpowiadające za wdrażanie środków unijnych na Mazowszu. – Podział województwa znacznie zaburzyłby pracę nad kolejnym regionalnym programem operacyjnym. Zgłaszanie teraz nowego województwa zdezaktualizuje wszystkie analizy, projekty, wyliczenia. Nie ma też potrzeby dokonywania takiego podziału, bo obowiązujący od 1 stycznia 2018 r. podział statystyczny już jest brany pod uwagę przy podziale środków w ramach nowego budżetu UE. Tu po raz kolejny ujawnia się polityczny cel jest PiS-u i towarzysząca temu nadzieja na przejęcie władzy – podkreśla Adam Struzik.
Co na to mieszkańcy?
Jak wynika z sondażu Kantar dla „Gazety Wyborczej” zdecydowana większość – 61 proc. ankietowanych – uważa, że podział województwa mazowieckiego to zły pomysł. Za podziałem było zaledwie 22 proc. badanych, a 17 proc. nie ma w tej kwestii zdania. Co ciekawe, jak wynika z badania Kantar, mieszane uczucia co do tego pomysłu miały też osoby popierające PiS. Aż 35 proc. potencjalnych wyborców PiS ankietowanych przez Kantar opowiedziało się przeciw podziałowi, a 27 proc. udzieliło odpowiedzi „nie wiem, trudno powiedzieć”2.
WYBRANE KONSEKWENCJE PODZIAŁU MAZOWSZA
• Gdzie stolica nowego województwa mazowieckiego? Pod względem liczby ludności – największym miastem Mazowsza byłby Radom. Jeśli jednak spojrzymy na wpływy CIT zasilające budżet Mazowsza – to pierwszeństwo miałby Płock, który w 2018 r. zasilił budżet Mazowsza kwotą 93 mln zł z tytułu CIT, tymczasem Radom – zaledwie 24 mln zł.
• Odległość do urzędu. Obecnie, by załatwić sprawę mieszkańcy zarówno krańców północnych, wschodnich, południowych czy zachodnich mają mniej więcej taką samą odległość do pokonania, by dotrzeć do głównej siedziby urzędu. Bez względu na to czy głównym miastem nowego województwa byłby Radom, Płock czy Siedlce dojazd z niektórych części nowego województwa wydłuży się dwukrotnie.
• Dwa województwa to podwójna administracja – dwa urzędy wojewódzkie, dwa urzędy marszałkowskie, dwa sejmiki, podwójny zestaw podległych wojewodzie i marszałkowi służb, takich jak inspekcja transportu drogowego, straż pożarna, inspekcja handlowa, sanitarna, służby weterynaryjne, inspekcja ochrony środowiska. Kto za to zapłaci? Oczywiście mieszkańcy – Warszawy i Mazowsza.
• Przy ew. podziale administracyjnym, podzielić należałoby nie tylko zadania i dochody, ale i zadłużenie. Jeśli dług województwa, który obecnie wynosi ok. 800 mln zł, podzielimy proporcjonalnie do wielkości poszczególnych „nowych” województw, to 86 proc. spadnie na województwo regionalne, a tylko 14 proc. na bogate województwo warszawskie.
• Wszystkie badania, dokumenty strategiczne oraz planistyczne analizy problemów społecznych, gospodarczych, zdrowotnych czy infrastrukturalnych zdezaktualizują się. Tymczasem są one niezbędne m.in. do wydatkowania środków unijnych, otrzymywania decyzji, dotacji czy pozwoleń. Ucierpią na tym mieszkańcy, przedsiębiorcy i samorządy.
• Nowe województwa to nowe plany gospodarki odpadami! Po ewentualnym podziale każde z województw musiałoby funkcjonować bez aktualnych planów. W praktyce mogłyby się pojawić problemy z odbiorem i składowaniem odpadów.
• Podział Mazowsza to pogłębienie wykluczenia społecznego na skutek zróżnicowanej dostępności do edukacji. Ośrodki akademickie i najlepsze szkoły mają swoją siedzibę w metropolii warszawskiej. Zdolna młodzież, chcąca uczyć się w najlepszych warszawskich liceach, musiałaby aplikować do szkół w innym województwie.
• Podział Mazowsza to ograniczona możliwość kształcenia specjalistycznego. Stolica to nie tylko siła napędowa dla reszty województwa. To właśnie tu zlokalizowane są główne ośrodki badawcze i naukowe. Podział administracyjny odbije się negatywnie na osobach kończących np. studia medyczne, a chcących odbyć staż medyczny w szpitalach wysokospecjalistycznych. Wyodrębnienie nowego województwa spowoduje konieczność powołania dodatkowej izby lekarskiej w regionie. Co to oznacza dla młodych lekarzy? Osoby kończące studia medyczne w stolicy, a mieszkające poza nią, nie będą mogły odbywać staży w szpitalach klinicznych i specjalistycznych znajdujących się na terenie województwa stołecznego. W praktyce stracą przede wszystkim mieszkańcy.
• Podział Mazowsza to ograniczenie dostępu do specjalistycznej pomocy medycznej dla mieszkańców regionu. Na terenie obecnego województwa mazowieckiego funkcjonuje 26 podmiotów leczniczych samorządu województwa (szpitale, stacje pogotowia ratunkowego). 14 z nich zlokalizowanych jest w metropolii warszawskiej, a kolejnych 12 w pozostałych regionach. O ile poza stolicą, większość pacjentów to mieszkańcy ich najbliższych okolic, o tyle z pomocy placówek stołecznych korzysta duża część pacjentów pochodzących z regionu całego Mazowsza. Większość placówek zlokalizowanych na terenie Warszawy to szpitale wysokospecjalistyczne o charakterze regionalnym, a nie lokalnym. Jedyny na Mazowszu szpital zajmujący się leczeniem chorób płuc i gruźlicy znajduje się w Otwocku, a jedyny zakaźny – w Warszawie. Kolejny przykład to szpitale dziecięce, które zlokalizowane są albo w stolicy, albo w jej okolicy. Poza aglomeracją warszawską są tylko dwie placówki leczenia psychiatrycznego – w Radomiu i w Gostyninie-Zalesiu. Pozostałe mieszczą się w Warszawie i jej najbliższej okolicy. Wśród nich jest placówka dedykowana dzieciom i młodzieży – Mazowieckie Centrum Neuropsychiatrii w Zagórzu k/Warszawy. Mieszkańcy regionu, aby skorzystać z wielu specjalistycznych szpitali, będą zmuszeni jechać do innego województwa, bo w ich regionie nie będzie takiej placówki. Nowe województwo mazowieckie przy zaledwie 13 proc. obecnych dochodów regionu nie będzie w stanie realizować inwestycji, wyposażać szpitali w nowoczesny sprzęt czy też wspierać placówki w zakresie pokrywania kosztów bieżącego funkcjonowania. Biorąc pod uwagę zasady finansowania szpitali przez NFZ, stołeczne placówki, przyjmując pacjentów z regionu, narażone będą na większe straty.
• Podział Mazowsza to ograniczenie lub likwidacja połączeń kolejowych. Głównym organizatorem przewozów kolejowych na terenie Mazowsza jest spółka samorządu województwa – Koleje Mazowieckie. Najbardziej rentowne są połączenia realizowane na terenie aglomeracji Warszawskiej. To tu z usług KM korzysta najwięcej pasażerów, a co za tym idzie generowane są najwyższe wpływy ze sprzedaży biletów. Zmiana granic administracyjnych będzie wymagała podziału spółki na dwa odrębne podmioty. Nowe województwo mazowieckie będzie realizowało połączenia na liniach deficytowych i wymagających największego dofinansowania. Jak wynika z opracowania prof. Pawła Swianiewicza średnia rentowność KM w obrębie warszawskim wyniosłaby 99 proc., a w województwie regionalnym zaledwie – 38 proc. W praktyce oznaczać będzie konieczność likwidacji połączeń poza aglomeracją warszawską3. Kolejną kwestią jest spłata zobowiązań kredytowych zaciągniętych przez spółkę. Koleje Mazowieckie realizują obecnie bardzo duże projekty inwestycyjne związane z zakupem taboru, budową infrastruktury. Większość odbywa się przy udziale środków unijnych. Podział spółki może spowodować natychmiastowy obowiązek spłaty zaciągniętych zobowiązań, ale także utratę przyznanego dofinansowania.
17 stacji meteorologicznych powstanie na terenie województwa mazowieckiego. Mają ułatwić rolnikom ustalenie skali suszy, a na przyszłość pomóc dostosować uprawy w gospodarstwie do panujących warunków
800 tys zł na budowę i montaż urządzeń dał Samorząd Mazowsza. Dzięki stacjom rolnicy będą mogli łatwiej monitorować zjawiska pogodowe takie jak susze, burze czy przymrozki, i przygotować się na ich skutki – wyjaśnia Adam Struzik, marszałek województwa mazowieckiego.
Jedna ze stacji powstanie na terenie powiatu lipskiego. To wielkie wsparcie dla naszych rolników – mówi Zbigniew Ostrach, członek zarządu powiatu lipskiego.
Kandydat PSL-Koalicji Polskiej na urząd prezydenta Polski, Władysław Kosiniak-Kamysz, na Placu Corazziego spotkał się z mieszkańcami Radomia oraz z sympatykami i działaczami Polskiego Stronnictwa Ludowego
Lider „ludowców” w swoim wystąpieniu zaznaczył, że dla niego, zarówno obecnie oraz jako dla przyszłego prezydenta Polski, najważniejsza jest współpraca. Bo dwa największe ugrupowania zdaniem Kosiniaka-Kamysza tkwią w ciągłym konflikcie i ustawiły społeczeństwo w okopach wojennych. – Musimy więc odpowiedzieć na pytanie, czy chcemy wyjść z tych okopów i podać sobie ręce – powiedział Władysław Kosiniak-Kamysz.
Poparcia Kosiniakowi-Kamyszowi udzielił obecny na spotkaniu marszałek województwa mazowieckiego Adam Struzik. – Polskie Stronnictwo Ludowe, Koalicja Polska oferuje swojego najlepszego przywódcę – mówił Struzik.
